Sztokholm
Stolica Szwecji położona jest na 14 wyspach połączonych 53 mostami i lądem. Urzeka klimatem, architekturą i położeniem. Aż dwie trzecie miasta to woda, lasy i parki, nie bez powodu więc nazywane jest „Wenecją Północy”. Sprawia to również, że powietrze w mieście jest niesamowicie czyste. Ruch samochodowy nie jest tak intensywny jak w innych europejskich stolicach. Spowodowane jest to m.in. bardzo dobrze rozwiniętą siecią komunikacji miejskiej. Spory odsetek mieszkańców przemieszcza się również rowerem.
Panorama Sztokholmu, widok z Monteliusvägen.
Źródło: Zbiór własny autora
Królewski Instytut Techniczny (KTH)
KTH to największa i najwyżej plasująca się w międzynarodowych rankingach (znajduje się w pierwszej setce najlepszych uczelni na świecie) uczelnia techniczna w Szwecji, mieszcząca się w stolicy tego kraju. Uczelnia ma bardzo bogatą ofertę kierunków inżynieryjnych. Zajęcia odbywają się na różnych kampusach rozlokowanych po mieście, w zależności od wybranego kierunku studiów i realizowanych przedmiotów, z czego znaczna większość na kampusie głównym. KTH posiada bardzo dobrze wyposażone sale wykładowe i lekcyjne, laboratoria oraz biblioteki (w tym bogate zdigitalizowane zbiory). Wszystkie kursy programów studiów magisterskich odbywają się w całości w języku angielskim. Zajęcia nigdy nie odbywają się między godziną 12 a 13 (przerwa lunchowa).
Na KTH studiuje około 13 tys. studentów, z czego aż prawie 3 tys. to studenci zagraniczni. Semestr jesienny zaczyna się już pod koniec sierpnia i trwa do połowy stycznia, natomiast semestr wiosenny rozpoczyna się w połowie stycznia i kończy się na początku czerwca. Uczelnia ma bardzo prężnie funkcjonujący samorząd studencki (THS) oraz jego odłam zajmujący się organizowaniem wydarzeń integracyjnych dla studentów międzynarodowych (THS MAIN). Studenci zagraniczni mogą dodatkowo wziąć udział w bezpłatnym kursie języka szwedzkiego (od podstaw) rozpoczynającym się na początku sierpnia oraz w bardziej zaawansowanym, rozpoczynającym się zaraz po czerwcowych egzaminach.
Zakwaterowanie
Uczelnia oferuje zakwaterowanie w jednym z akademików dla studentów zagranicznych, nie ma natomiast gwarancji otrzymania pokoju. Dwa, najdroższe, spośród kilku oferowanych akademików mieszczą się na uczelnianym kampusie w centrum miasta (Malvinas oraz Teknikringen, 1-osobowe studio bądź 2-osobowe mieszkanie), kolejne dwa, nie tak daleko na północ od kampusu (Lappis oraz Kungshamra, pokoje 1-osobowe ze współdzieloną kuchnią w korytarzu) oraz ostatni, trochę dalej, na południowy wschód od kampusu głównego (Björksätra, 1-osobowe studio).
Studenci realizujący wymianę w ramach Erasmus+ najczęściej otrzymują studio w Björksätra lub pokój w 2-osobowym mieszkaniu w Teknikringen. O uczelniane zakwaterowanie polecam aplikować bez najmniejszego zawahania, jako że niesamowicie ciężko jest znaleźć w Sztokholmie pokój na wynajem na własną rękę i w takim wypadku koszta będą jeszcze wyższe niż w momencie wynajmu pokoju/mieszkania przez uczelnię. Przykładowo, zakwaterowanie w Teknikringen (kampus główny, współdzielone mieszkanie) to koszt 5500 SEK (około 2500 zł) + internet, natomiast w Björksätra miesięczna opłata wynosi 4900 SEK (około 2200 zł, wszystko w cenie).
Transport
Sztokholm ma bogatą sieć komunikacji publicznej, jednak bilety związane z transportem to kolejny spory wydatek. Najlepiej jest jednak mimo wszystko zainwestować w bilet miesięczny, który umożliwia nie tylko przejazdy metrem, autobusem czy tramwajem, ale również koleją podmiejską, czy nawet miejską linią wodną, dzięki czemu dostać się można nawet w sporo oddalone od miasta miejscowości, takie jak np. Nynäshamn, Vaxholm czy Sigtuna. Bilet miesięczny ze zniżką studencką kosztuje 640 SEK (ok. 280 zł; stan na 2021 r.), początkowo należy również zakupić kartę SL (SL Access Card, 20 SEK), czyli tzw. kartę przedpłaconą – podobne funkcjonują również w wielu innych europejskich metropoliach. Oprócz tego dostępne są również bilety czasowe, m.in. 75-minutowe, 24-godzinne, 72-godzinne czy 7-dniowe. Karta ważna jest do 6 lat i można z niej korzystać przy kolejnych wizytach w stolicy Szwecji (nie jest kartą imienną).
Jak wspomniałam wcześniej, bardzo popularnym środkiem komunikacji w Sztokholmie jest również rower oraz skuter elektryczny (również zimą…).
Koszty życia w Szwecji
Jak przystało na kraje skandynawskie – wyższe niż w Polsce. Średnie miesięczne wydatki na jedzenie i inne niezbędne rzeczy to około 1200-1300 SEK. W Szwecji funkcjonuje kilka sieci handlowych – Lidl, Willys, Hemköp, ICA czy Coop (dwa ostatnie trochę droższe). Ceny również potrafią się znacznie różnić między sklepami w centrum miasta a przedmieściami.
Ceny jedzenia na mieście są bardzo wysokie – studenci, również szwedzcy, gotują zazwyczaj w domach i przynoszą ze sobą posiłki na uczelnię – praktycznie w każdym uczelnianym budynku dostępne są rzędy mikrofalówek, bardzo często również lodówki, gdzie można przechować jedzenie.
Zajęcia na uczelni
Poziom edukacji jest bardzo wysoki. KTH jest uczelnią badawczą, która kładzie ogromny nacisk na prace badawczo-rozwojowe, umiejętności praktyczne, jak również współpracę z przemysłem. Często zdarza się, że w ramach realizowanego kursu jeden bądź też kilka wykładów prowadzonych jest przez pracownika firmy z branży lub też innego pracownika uczelni. Uczelnia jest kuźnią nowatorskich pomysłów i start-upów, wspieranych przez centrum przedsiębiorczości KTH Innovation.
W roku akademickim 2020/2021, z uwagi na pandemię koronawirusa, zajęcia prowadzone były w znacznej mierze zdalnie. Zdarzały się też zajęcia na kampusie – głównie laboratoria, ale nie tylko. Kampus pozostał otwarty przez cały rok akademicki, można więc było studiować w bibliotece czy w jednym z uczelnianych budynków, jak również pracować nad projektami grupowymi z innymi studentami. Praca grupowa jest absolutnym fundamentem systemu edukacji, nie tylko szwedzkiego, ale również pozostałych krajów skandynawskich. Samych zajęć w formie wykładów, ćwiczeń czy laboratoriów nie ma aż tak dużo, nacisk kładzie się tu mocniej na pracę własną i właśnie pracę w grupach (przy realizacji projektów w ramach poszczególnych kursów).
Sporo czasu należy poświęcić na samodzielne przygotowanie i dalsze zgłębianie tematów poruszanych na zajęciach, często poprzez analizę artykułów naukowych. Niezwykle istotne jest tu trenowanie umiejętności miękkich – umiejętność argumentowania, przedstawiania własnego stanowiska oraz dyskusji. Praktycznie każdy projekt kończy się dodatkowo grupową prezentacją, po której przychodzi czas na uzupełniającą rozmowę związaną z przedstawionym zagadnieniem. Komunikacja między studentami a wykładowcami przebiega w sposób nieformalny (wszyscy zwracają się do siebie po imieniu).
semestry i egzaminy
Każdy semestr podzielony jest tu na dwie części (P1 i P2 w semestrze jesiennym oraz P3 i P4 w semestrze zimowym). Podczas każdej z nich studenci realizują zwykle 2-3 kursy, które są jednak bardziej wymagające z uwagi na sporą liczbę realizowanych projektów, a zatem i wyżej punktowane (z reguły 6 bądź 7.5 punktów ECTS). Wszystkie prace pisemne przesyła się do prowadzących poprzez internetowy system uczelniany (każda praca przechodzi kontrolę antyplagiatową). Egzaminy są z reguły długie. Potrafią trwać nawet 4-5 godzin, natomiast wyjść z sali można już wcześniej, po skończonym pisaniu. W trakcie pandemii wiele egzaminów miało formę ustną.
Stacja metra T-Centralen
Źródło: Ioannis Ioannidis z Pixabay
Björnö, Archipelag Sztokholmski.
Źródło: Zbiór własny autora
Atrakcje w Szwecji
W Sztokholmie każdy znajdzie coś dla siebie – niezwykle urokliwe Stare Miasto (Gamla Stan), niezliczoną liczbę muzeów (m. in. Muzeum okrętu Vasa, Muzeum Narodowe, Skansen, Muzeum Nordyckie, Muzeum Nobla czy nawet Muzeum zespołu ABBA), piękne bulwary, tarasy widokowe i trasy spacerowe (do moich ulubionych miejsc należy wyspa Skeppsholmen, dzielnica Vasastan i punkt widokowy Monteliusvägen na Södermalm). Warto również odwiedzić Pałac Drottningholm, czyli królewską rezydencję na przedmieściach miasta.
Prawdziwą galerię sztuki stanowi sztokholmskie metro, uznawane za drugie najpiękniejsze na świecie zaraz po moskiewskim. Większość ze 100 stacji (z czego 47 podziemnych) cechuje wspaniała architektura, od kolorowych malowideł, po rzeźby i mozaiki.
Każdy słoneczny dzień w Sztokholmie to świetna okazja, by wybrać się na dłuższą wędrówkę. Nie tylko po mieście, ale również po jego okolicach, np. do Parku Narodowego Tyresta, na Archipelag Sztokholmski czy nawet na jedną z miejskich wysp Djurgården.
Pogoda w szwecji
Wyjeżdżając na semestr zimowy koniecznie należy zaopatrzyć się w witaminę D! Przyjeżdżając w sierpniu można jeszcze skorzystać ze słonecznej pogody i spędzić kilka kolejnych tygodni na łonie natury. Sztokholm latem wygląda zupełnie inaczej. Jesień i zima są naprawdę solidne. Od listopada do marca codziennie jest tylko kilka godzin, nawet nie słońca, a jakiegokolwiek światła. Od końca listopada do końca grudnia ubiegłego roku, przez prawie pełen miesiąc w Sztokholmie ani razu nie wyszło słońce. Było prawdziwą sensacją nawet dla samych Szwedów. Wiosna i lato potrafią prawdziwie zrekompensować zimowy mrok. W pierwszy cieplejszy, słoneczny dzień w Sztokholmie całe miasto wychodzi na ulice i przesiaduje w kawiarnianych ogródkach.
Ciekawostka: Sztokholm ma więcej deszczowych dni w roku (średnio 170) niż chociażby Londyn (średnio 106). W rzeczy samej – pada tu bardzo często, czasem niemalże cały tydzień. Pogoda w Sztokholmie jest bardzo nieprzewidywalna i należy być przygotowanym na każde okoliczności.
Podróże po szwecji
Będąc już na miejscu, naprawdę warto skorzystać z okazji i objechać trochę kraju – zwiedzić większe (Göteborg, Uppsala), jak i mniejsze (Vaxholm, Sigtuna) miasta, cieplejszą porą wybrać się na Gotlandię, a zimą na daleką północ do Laponii (Kiruny czy Abisko), polować na zorzę polarną – kto wie, kiedy taka okazja może się znów powtórzyć? Można również wybrać się promem odpływającym ze Sztokholmu na Wyspy Alandzkie, znajdujące się między Szwecją a Finlandią. Koniecznym punktem podróży jest natomiast Archipelag Sztokholmski na wschód od stolicy, na który składają się tysiące większych i mniejszych wysepek.
Ice Hotel, Jukkasjärvi, Laponia.
Źródło: Zbiór własny autora
Zorza polarna w Abisko (Laponia).
Źródło: Zbiór własny autora
PODSUMOWANIE
Jadąc do Szwecji, czy też do jednego z pozostałych krajów skandynawskich na wymianę studencką należy liczyć się z wysokimi kosztami życia. Przyznane stypendium pokryje jedynie ułamek wszystkich niezbędnych wydatków. Rekompensuje to wysoki poziom kształcenia, możliwości rozwoju, jakie daje uczelnia, nowe doświadczenia w związku z przeprowadzką do innego kraju, poznanie ludzi z całego świata i nawiązanie przyjaźni na całe życie.
Masz jakieś pytania dotyczące wymiany czy też życia w Szwecji? Pisz śmiało: jstszczepanska@gmail.com
Justyna Szczepańska
Inżynieria Chemiczna i Procesowa, Politechnika Warszawska
Chcesz dowiedzieć się więcej o Eramusie w Szwecji? Przeczytaj inne artykuły na naszym Blogu!
Malardalen University – Erasmus w Szwecji